Thực đơn

Xã Bắc Sơn (nay thuộc xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà) là một xã miền núi có địa hình khá phức tạp, nhưng con người nơi đây nổi tiếng cần cù, chăm chỉ. Nhắc đến Bắc Sơn người ta thường nhớ ngay đến vùng đất của những loài hoa tươi thắm, quả ngọt. Đó chính là cây hoa đào phai nổi tiếng khi Tết đến xuân về; đó là đủ các loại hoa cúc muôn màu muôn vẻ; đó là những quả dưa vàng, dưa lưới thơm ngọt nức tiếng mà không phải vùng đất nào cũng có được.

Người dân xã Bắc Sơn đã bắt đầu trồng dưa vàng, dưa lưới trong nhà màng từ năm 2016. Đến năm 2017 thì có 8 thành viên là những người sản xuất dưa cùng tập hợp lại tiến hành thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và Dịch vụ tổng hợp Bắc Sơn để cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, tạo sự đoàn kết, hợp tác gắn bó lâu dài. Thông qua hoạt động của HTX nhằm góp phần xây dựng thương hiệu dưa lưới, dưa vàng Bắc Sơn ngày càng phát triển hơn.

Nhận thấy vị dưa ngọt thơm được thị trường rất ưa chuộng và đặc biệt cho hiệu quả kinh tế cao gấp 2 - 3 lần so với trồng lúa, lại có thể trồng nhiều vụ trong năm nên đến đầu năm 2020, các hộ trong xã Bắc Sơn lại tiếp tục nhân rộng mô hình trồng dưa trong nhà màng. Đến nay, toàn xã có 20 gia đình làm nhà màng với tổng diện gần 2 ha để trồng các loại dưa, chủ yếu là các giống Kim Cô Nương, Chu Phấn, Phụng Thiên, Hồng Phi,….

Chị Bình(xã Bắc Sơn) bên những quả dưa vàng của nhà mình

Dưa lưới, dưa vàng khi được trồng trong nhà màng sẽ giúp bảo vệ cây dưa trước tác động của thời tiết, điều kiện ngoại cảnh; loại bỏ được một số loại sâu bệnh hại cây trồng, giúp kiểm soát được việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và dư lượng của chúng trong sản phẩm. Đặc biệt, loại bỏ được 90% yếu tố mùa vụ, tạo điều kiện canh tác cây trái vụ cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao, không phụ thuộc vào thời tiết do có hệ thống điều chỉnh khí hậu. Đồng thời, nhờ hệ thống tưới, cung cấp chất dinh dưỡng tự động theo tiến độ sinh trưởng của cây nên kiểm soát hoàn toàn dư lượng phân bón, cây phát triển khỏe, cho năng suất, chất lượng cao.

Nhờ lợi thế tự nhiên của vùng, được thiên nhiên ưu đãi cho điều kiện thổ nhưỡng phù hợp với cây dưa nên dưa nơi đây quả tròn kích cỡ khoảng 1,5 – 2,0 kg, vỏ dưa có màu xanh nhạt được bao quanh bởi những đường lưới màu trắng (dưa lưới) hoặc quả có vỏ màu vàng tươi rất bắt mắt (dưa vàng), ruột màu cam nhạt rất bắt mắt. Khi ăn dưa cảm giác giòn, mùi thơm ngọt, vị ngọt thanh. Thời gian cho mỗi vụ dưa từ lúc trồng đến thu hoạch khoảng 3 tháng, nếu xoay vòng tốt, 1 năm người dân có thể trồng 3 vụ dưa. Nhưng người dân xã Bắc Sơn chỉ trồng 2 vụ dưa và một vụ hoa cúc vào cuối tháng 9 để phục vụ Tết Nguyên Đán. Tổng thu nhập đối với mô hình sản xuất công nghệ cao trong nhà màng đạt 125 triệu đồng/sào/năm (tương đương với 2,5 tỷ đồng/ha/năm)..

Vùng đất Hà Tĩnh được mệnh danh là “túi mưa, chảo lửa”, điều kiện thời tiết thực sự rất khắc nghiệt đối với những người làm nghề nông nghiệp nói chung và nghề trồng dưa nói riêng. Thế nhưng, con người Bắc Sơn cần cù, sáng tạo sớm biết đưa khoa học công nghệ vào sản xuất để cung cấp cho thị trường những quả dưa vàng, dưa lưới đẹp mắt, chất lượng thơm ngon; mở ra một hướng đi sản xuất ra đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, khẳng định tính đúng đắn trong phát triển nông nghiệp sạch.

Hoàng Thanh