ניווט

I. Nhận định tình hình thời tiết

Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Hà Tĩnh, thời tiết từ nay đến tháng 11/2024, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng từ 3-4 cơn
bão/ATNĐ, trong đó có khoảng 2 cơn đổ bộ vào đất liền tập trung ở khu vực
Trung Bộ và các tỉnh phía Nam. Mưa lớn ở Hà Tĩnh tập trung chính vào cuối tháng 9 đến nửa đầu tháng 11/2024, tổng lượng mưa phổ biến xấp xỉ so với
TBNN; Từ tháng 11/2024-01/2025, có khoảng 1-2 cơn bão/ATNĐ hoạt động trên khu vực Biển Đông, ít có khả năng ảnh hưởng đến thời tiết đất liền khu vực Hà Tĩnh; không khí lạnh tiếp tục gia tăng cường độ, tần suất trong tháng 12/2024, đặc biệt hoạt động mạnh vào tháng 01 và tháng 02/2025; hiện tượng rét đậm, rét hại diện rộng ở Hà Tĩnh có khả năng xuất hiện vào nửa đầu tháng 01/2025.

  II. Dự báo tình hình dịch hại

1. Trên cây ngô

- Sâu keo mùa thu : Là đối tượng có khả năng, phát tán mạnh, vòng đời sâu ngắn, sâu phát sinh gây hại quanh năm, gây hại liên tục trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển của cây ngô, cao điểm gây hại giai đoạn 2-6 lá, cần chủ động phát hiện và phòng trừ kịp thời từ đầu vụ.

- Sâu xám: Là loại sâu đa thực, gây hại chủ yếu vào giai đoạn cây con, sâu non ăn lá non, gặm xung quanh cây, thậm chí cắm đứt ngang thân cây làm giảm mật độ cây trồng. Do vậy cần điều tra phát hiện sớm ngay từ đầu vụ để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hiệu quả.

 - Sâu đục thân, đục bắp: Sâu gây hại suốt quá trình sinh trưởng cây ngô, cao điểm gây hại từ khi ngô trổ cờ đến phát triển bắp, sâu đục vào trong thân cây làm cho cây suy yếu, còi cọc, phát triển kém hoặc đục vào bắp cắn phá hạt làm giảm năng suất và chất lương hạt.

- Bệnh khô vằn: Phát sinh phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nắng mưa xen kẽ, ẩm độ cao, trên những ruộng ngô gieo trỉa dày, bón phân không cân đối, cao điểm gây hại giai đoạn phát triển bắp đến thu hoạch.

- Bệnh lùn sọc đen Phương Nam : Bệnh do vi rút gây ra, môi giới truyền bệnh là rầy lưng trắng, cây bị bệnh có triệu chứng thấp, lùn, lá ngọn xoăn, cây phát triển kém, năng suất giảm, cây bị bệnh nặng không có bắp hoặc có bắp nhưng hạt thưa và nhỏ.

* Biện pháp phòng trừ:

- Sâu keo mùa thu:Trước khi làm đất sử dụng bẫy chua ngọt để diệt trưởng thành; giai đoạn cây con, thực hiện tốt công tác điều tra phát hiện, tiến hành phòng trừ bằng một trong các loại thuốc hóa sau: Agfan 15EC, Clever 150SC, Match 50EC, Radiant 60SC, Voliam Targo 063SC,... 

Lưu ý: Để nâng cao hiệu lực của thuốc BVTV, phun thuốc khi sâu non tuổi 1-2, phun thuốc tập trung vào nõn ngô, phun ướt đẩm ngọn cây.

- Sâu xám : Đối với những diện tích chưa gieo trỉa tiến hành cày bừa,  phơi đất để diệt sâu non và nhộng trước khi xuống giống; đối với những diện tích mới xuống giống đến 4 lá, điều tra phát hiện kịp thời và tiến hành phòng trừ khi mật độ sâu cao bằng một trong các loại thuốc hóa học sau: Clever 150SC, Virtako 40WG, Voliam Targo 063SC, Tasieu 1.9EC...

- Bệnh khô vằn : Chủ động phát hiện sớm và hướng dẫn phun phòng trừ kịp thời khi bệnh chớm xuất hiện, sử dụng một trong các loại thuốc như: Vida 5WP, Validacin 5SL, Anvil 5SC, Nevo 330EC, Tilt super 300ND,...

- Đối với bệnh lùn sọc đen : Thực hiện tốt công tác điều tra phát hiện, thu mẫu ngô, mẫu rầy lưng trắng để giám định, test vi rút lùn sọc đen Phương Nam, xác định nguồn bệnh ngay từ đầu vụ, tiến hành nhổ, thu gom, tiêu hủy những cây bị bệnh để tránh lây lan ra diện rộng; trường hợp ruộng bị nặng, thực hiện cày vùi toàn bộ diện tích bị hại; theo dõi chặt chẽ diễn biến của rầy lưng trắng và tiến hành phun thuốc BVTV khi rầy xuất hiện, sử dụng một trong các loại thuốc: Sutin 5EC, Azorin 400WP, Ba đăng 300WP, Chess 50 WG, Bassa 50EC,…

2. Trên cây rau

- Sâu tơ: Là loại sâu gây hại nguy hiểm trên rau họ hoa thập tự, sâu phát sinh gây hại từ tháng 10-11, cao điểm gây hại từ tháng 1 đến tháng 3 năm sau, sâu tơ gây hại đặc biệt nghiêm trọng ở giai đoạn rau mới trồng, các vết thương cơ giới do sâu gây ra tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh thối nhũn phát sinh gây hại.

- Sâu khoang : Làsâu đa thực, gây hại trên tất cả các loại rau, sâu thường phát sinh gây hại ngay từ đầu vụ, cao điểm gây hại từ giai đoạn phát triển mạnh về thân lá trở đi làm ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất cây trồng.

- Sâu xanh bướm trắng: Gây hại chủ yếu trên rau họ hoa thập tự. Sâu phát sinh gây hại từ tháng 10 năm trước đến tháng 4 năm sau, sâu non thường tập trung và gây hại nặng ở những ruộng rau xanh tốt, cần phát hiện sớm để có giải pháp phòng trừ kịp thời.

          - Bọ nhảy: Gây hại chủ yếu trên các cây họ hoa thập tự, đặc biệt là nhóm cải ăn lá, phá hại mạnh vào lúc sáng sớm và chiều mát. Bọ nhảy có thể gây hại trong suốt thời kỳ sinh trưởng của cây rau, nhưng nặng nhất là thời kỳ cây con đến phát triển thân lá.

          - Rệp muội: Là đối tượng gây hại phổ biến trên rau, hại nặng trên trà rau vụ muộn, từ cuối tháng 11 đến cuối tháng 12, trong điều kiện khô hạn rệp càng phát sinh phát triển mạnh. Ngoài gây hại trực tiếp, rệp muội còn là đối tượng môi giới truyền bệnh virut cho rau.

            - Bệnh lở cổ rễ: Bệnh thường phát sinh, phát triển mạnh trong điều kiện độ ẩm cao, nhiệt độ trung bình hoặc có nắng mưa xen kẽ, nhất là trên các vùng đất thịt nặng, khó thoát nước, cao điểm gây hại tháng 9 đến tháng 10 và tháng 2 đến tháng 4 năm sau.

          - Bệnh thán thư: Gây hại trên nhiều loại rau nhưng hại nặng nhất trên ớt, cà chua, bệnh gây hại trên nhiều bộ phận của cây như lá, thân và quả, bệnh nặng làm chết cây con, rụng lá và thối trái. Thời tiết ẩm, ruộng thoát nước kém, trồng dày, bón phân không cân đối là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát sinh gây hại nặng.

  - Bệnh giả sương mai: Gây hại chủ yếu trên rau họ bầu bí, bệnh phát sinh gây hại từ khi cây con đến cuối vụ. Độ ẩm đồng ruộng cao là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát sinh gây hại, nhiều vết liên kết với nhau làm lá vàng khô cháy, cây chóng tàn giảm năng suất nghiêm trọng.

  - Bệnh thối nhũn: Bệnh do vi khuẩn gây ra, gây hại chủ yếu trên cây họ hoa thập tự, bệnh phát sinh phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ từ 25-280C, ẩm độ cao, ruộng thấp trũng, thoát nước kém.

          - Bệnh héo xanh vi khuẩn:Gây hại chủ yếu trên rau thuộc họ cà (cây cà, cà chua, khoai tây, ớt các loại), bệnh gây hại trong suốt quá trình sinh trưởng của cây, hại nặng giai đoạn bắt đầu ra hoa đến hình thành quả non.

           * Biện pháp phòng trừ:

          - Đối với nhóm sâu ăn lá (sâu tơ, sâu khoang, sâu xanh bướm trắng):

Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sớm khi sâu tuổi 1, tuổi 2, tiến hành phòng trừ khi mật độ sâu có khả năng ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của rau bằng một trong loại thuốc hóa học sau: Trebon 10EC, Tasieu 5WG, Reasgant 3.6 EC, Delfin WG, V.K 16WP, Match 050EC, Radiant 60SC,…

        Lưu ý: Đối với sâu khoang chú trọng biện pháp ngắt ổ trứng hoặc diệt sâu non mới nở khi sâu chưa phát tán; sâu tơ, sâu xanh, sâu khoang có tính kháng thuốc cao nên trong quá trình phòng trừ cần luân phiên các loại thuốc BVTV.

  - Đối với bọ nhảy: Bọ nhảy trưởng thành ban ngày hoạt động mạnh, rất khó phòng trừ, ban đêm thường tập trung xung quanh ngọn cây nên tiến hành phun thuốc vào lúc chập tối để diệt trưởng thành bằng một trong các loại thuốc: Reasgant 3.6 EC, Trebon 10 EC, Delfin 32WG, Tasieu 5WG, Aremec 45EC,...

          - Đối với rệp: Thực hiện tốt công tác điều tra phát hiện, nếu thấy mật độ cao và liên tục gia tăng sử dụng một trong các loại thuốc để phun trừ: Trebon 10EC, Actara 25WG, Reasgant 3.6 EC, Aremec 45EC,…

- Đối với nhóm bệnh do nấm (Lở cổ rễ, bệnh thán thư, giả sương mai): Vệ sinh đồng ruộng, làm đất kỹ, lên luống cao, thoát nước tốt, mật độ gieo trồng hợp lý, bón phân cân đối. Thường xuyên kiểm tra giám sát đồng ruộng, phát hiện sớm khi bệnh chớm xuất hiện, tiến hành phòng trừ bằng một trong các loại thuốc như: Zithane Z 80WP, Daconil 500SC, Vida 3SC, Aliette 80 WP, Amistar 250SC,…

          - Đối với bệnh hại do vi khuẩn (bệnh thối nhũn, bệnh héo xanh vi khuẩn): Thu dọn tàn dư cây trồng, làm đất kỹ, lên luống cao, thoát nước tốt, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, trong quá trình chăm sóc hạn chế làm tổn thương cây (các vết thương trên cây có thể là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập), đối với ruộng đã có cây bị bệnh, tuyệt đối không tưới tràn theo rãnh (bệnh phát tán nhanh và gây hại nặng). Thực hiện tốt công tác điều tra phát hiện, tiến hành phòng trừ khi bệnh chớm xuất hiện bằng một trong loại thuốc hóa học sau: Staner 20WP, Kamsu 2SL, Xantocin 40WP, Feno super 268WP,...

          Lưu ý: Khi sử dụng thuốc phải đọc kỹ hướng dẫn trên bao gói, đồng thời tuân thủ nguyên tắc 4 đúng để phát huy tối đa hiệu lực của thuốc BVTV./.

TRỊNH THỊ GIANG - CHI CỤC TRỒNG TRỌT VÀ BVTV