ניווט

Cua đồng bố mẹ được chăm sóc sau 4 tháng bắt đầu sinh sản và cho ra đời những lứa cua giống đảm bảo chất lượng, đáp ứng thả nuôi thương phẩm với tỷ lệ sống đạt trên 90%.

Cua đồng  được xem là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, có giá trị kinh tế cao. Trước nhu cầu ngày càng lớn về thực phẩm từ cua đồng trong khi đó nguồn cua đồng ngoài tự nhiên ngày càng khan hiếm. Nguyên nhân do hiện nay, mức độ khai thác cua đồng ngoài tự nhiên lớn, bên cạnh đó, trong canh tác nông nghiệp người dân sử dụng quá nhiều thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học để tăng năng suất cây trồng đã làm ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp cạn kiệt nguồn lợi cua đồng trong tự nhiên.

Với sự suy giảm đáng kể nguồn lợi cua đồng trong tự nhiên và giá cua đồng ngày càng tăng, những năm gần đây, mô hình nuôi cua đồng thương phẩm đã được nhiều hộ dân triển khai thực hiện tại các địa phương như: Đức Thọ, Nghi Xuân, Can Lộc, Cẩm Xuyên, TP Hà Tĩnh. Tuy nhiên, nguồn cua giống đưa vào thả nuôi chủ yếu dựa vào khai thác từ tự nhiên nên không chủ động và tỷ lệ sống đạt thấp, ảnh hưởng lớn đến sự thành công và hiệu quả của mô hình nuôi cua thương phẩm.

Cua đồng sinh sản được nuôi trong nhà với hệ thống bể nuôi được làm bằng khung thép, lót bạt, diện tích mỗi bể 6m3.

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn sản xuất, để góp phần tạo nguồn con giống chủ động, chất lượng phục vụ cho việc xây dựng và nhân rộng mô hình nuôi cua đồng thương phẩm, tháng 4/2024, Trung tâm Ứng dụng và Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng, vật nuôi TP Hà Tĩnh  đã triển khai xây dựng mô hình nuôi cua đồng sinh sản tại hộ anh Ngô Hà Phương, thôn Đông Nam, xã Thạch Bình. Mô hình thực hiện trên diện tích 300m2 gồm 18 bể được làm bằng khung thép, lót bạt, mỗi bể có thể tích 6m3 (chiều dài 3m x chiều rộng 2m x chiều cao 1m).

Bể được xây dựng trong nhà có mái che. Trên bể nuôi được lắp đặt hệ thống ống nhựa để cấp nước bằng hình thức phun mưa, giúp giảm nhiệt vào mùa nắng nóng. Khi mở hệ thống cấp nước bằng đường ống nhựa phía trên thì đồng thời tháo hệ thống cống, ống xả phía dưới, giúp thải thức ăn dư thừa, chất cặn bẩn đảm bảo nước trong bể luôn sạch sẽ, không bị ô nhiễm.

Cua sau 2 tháng nuôi ôm trứng, sau 4 tháng sinh sản cua con, sản lượng mỗi bể đạt từ 8 - 10 kg.

Mô hình được nhà nước hỗ trợ tập huấn chuyển giao kỹ thuật,  50% con giống và vật thư thiết bị thiết yếu. Trước khi thả nuôi, hộ dân tham gia mô hình đã được tập huấn chuyển giao quy trình kỹ thuật từ khâu thả giống bố mẹ, nuôi vỗ thành thục, kích thích sinh sản, ghép đôi, chăm sóc cua mẹ ôm trứng, ôm con, nhả con, tái thành thục và ương dưỡng cua con cho đến thu hoạch cua giống.

Anh Lê Hà Phương- chủ mô hình chia sẻ: “Qua theo dõi quá trình sinh sản, khi cua ghép đôi, giao phối, ôm trứng, ấp nở, ôm con, tôi nhận thấy, môi trường phải thuận lợi, yên tĩnh thì tỷ lệ sống và chất lượng cua con mới đạt cao. Đây là mô hình thử nghiệm nuôi cua đồng sinh sản và ương giống cua con đầu tiên trên địa bàn toàn tỉnh nên tôi phải theo dõi, điều chỉnh thường xuyên để phù hợp với sự sinh trưởng của đối tượng nuôi”.

Cua bố mẹ khi đưa vào nuôi đến khi ôm trứng kéo dài trong 2 tháng và đến nay, đã cho thu hoạch 2 lứa cua giống, chất lượng và số lượng cua giống đảm bảo yêu cầu. Sản lượng mỗi bể đạt từ 8 - 10 kg, kích cỡ con giống từ 800 - 1.000 con/kg. Hộ nuôi đã xuất bán giống cho một số hộ dân với giá bán từ 300 - 700.000 đồng/kg. Đồng thời, lựa chọn thêm con cua đồng bố, mẹ để tiếp tục bổ sung thêm theo tỉ lệ đực - cái và thực hiện nuôi vỗ, cho đẻ lứa tiếp vào dịp cuối năm. Đây cũng là thời điểm thị trường rất khan hiếm nguồn cua giống tự nhiên, giá bán cua giống ở mức cao.

Theo anh Lê Hà Phương, việc lựa chọn giống cua bố, mẹ vào nuôi dưỡng và cho sinh sản trong hệ thống bể, người nuôi có thể kiểm soát được các yếu tố môi trường và mùa vụ sinh sản... Chi phí đầu tư thấp, không tốn kém nhiều nguồn thức ăn, nguồn cua bố mẹ sẵn có trên thị trường và có thể nuôi dưỡng cua con giống thành cua bố mẹ. Con cua giống sau khi được ương dưỡng đạt kích cỡ tốt, thả ra ngoài môi trường tự nhiên có tỷ lệ sống rất cao, đạt trên 90%, cao hơn nhiều so với nguồn cua giống lấy từ môi trường tự nhiên (khoảng 50- 60%).

Cua đồng bố mẹ đã sinh sản thành công, góp phần chủ động cung cấp nguồn giống tại chỗ cho thị trường.

          Theo đơn vị chuyên môn - Trung tâm Ứng dụng và Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng, vật nuôi TP Hà Tĩnh, mục tiêu của mô hình là  từng bước hoàn thiện quy trình kỹ thuật sinh sản nhân tạo cua đồng để có thể phổ biến rộng cho người dân chủ động về nguồn giống tại chỗ và cung cấp cho các vùng nuôi lân cận. Hạn chế việc khai thác quá mức nguồn lợi cua đồng ngoài tự nhiên.

Qua quá trình nuôi thử nghiệm, việc áp dụng các giải pháp khoa học kỹ thuật bước đầu cho thấy phù hợp, cua đồng bố mẹ đã sinh sản thành công theo lứa, có thể khống chế môi trường và thời vụ ương giống để chủ động cung cấp nguồn giống tại chỗ và thị trường trong tỉnh. Cùng với đó, tăng hiệu quả kinh tế trên đơn vị diện tích, nâng cao thu nhập.

Được biết, đây là mô hình nuôi cua đồng sinh sản đầu tiên tại Hà Tĩnh. Thời gian tới, Trung tâm Ứng dụng và Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng, vật nuôi TP Hà Tĩnh sẽ tiếp tục đồng hành, hướng dẫn chủ mô hình mở rộng quy mô sản xuất giống; hoàn thiện dần quy trình kỹ thuật nuôi cua đồng sinh sản phù hợp với điều kiện tự nhiên, thời tiết khí hậu của Hà Tĩnh; chia sẻ kinh nghiệm cho các hộ dân trong và ngoài địa bàn đến học tập để nhân rộng mô hình sản xuất giống; sản xuất nguồn giống cua đồng chủ động, chất lượng phục vụ nhu cầu cho người nuôi cua thương phẩm trên địa bàn tỉnh./.

Nguyễn Hoàn